| Politiek Stratego: Omniworld Almere 21 November 2001
Politieke strategische mogelijkheden in politiek roerige tijden
 In december is het zover. Dan moet de gemeenteraad van Almere een besluit nemen. Het prestigieuze project Omniworld dat zo door de VVD omarmd is en behoort tot de portefeuille van Henk Smeeman (VVD) staat dan wederom ter discussie.
Gaat de stekker uit Omniworld?
Dan voor de laatste maal, behalve dan dat er 13 dec. in de gemeenteraad duidelijkheid zal komen of ´de stekker er uitgetrokken wordt".
 In april van dit jaar heeft wethouder Smeeman (VVD) beloofd dat hij de zaken wel rond zal krijgen om tot een verantwoorde investering en exploitatie van Omniworld te komen.
De praktijk bleek helaas, voor Smeeman en eigenlijk de gehele VVD, weerbarstig.
 Niet in de laatste plaats omdat duidelijk werd dat geen enkele investeerder zich er aan wilde wagen. Zelfs de OPP, een Dochteronderneming van de Bank Nederlandse gemeenten trok zich terug als investeerder en wilde alleen nog meedoen als de risico´s volledig bij de gemeente Almere zelf zouden blijven liggen.
 | | |  | | | Burgemeester Ouwerkerk | |
Daar zit hem de kneep
De gemeente Almere is immers voor 100% aandeelhouder van Omniworld. Smeeman en burgemeester Ouwerkerk zijn als commissaris verbonden aan de N.V. Omniworld. (Ouwerkerk tot april van dit jaar). Almere zit daarmee dus tot aan zijn nek financieel in wat met een gerust hart een overheidsbedrijf genoemd mag worden, waar ook de Europese Unie voorwaarden aan stelt.
Europese aanbesteding
De Europese Unie stelt als voorwaarden voor een overheidsbedrijf dat aanbesteding van dergelijke projecten voor meerdere (Europese) ontwikkelaars/bouwers dient open te staan.
Almere is, voortvarend als zij is, echter al in zee gegaan met de bouwer HBG/Ballast Nedam. Als dat contract opengebroken moet worden staat Almere een fikse schadeclaim te wachten.
 Tot hier toe
En de gemeenteraad heeft het,..... tot nu toe, allemaal voor de lieve coalitievrede, gedoogd. Er zijn wel pogingen gedaan om de VVD, als voortrekker van de betaald-voetbal-plannen een kopje kleiner te maken. De VVD moest nog onlangs in mei van dit jaar een flinke veer laten in ´de Nacht van Van Hoogenhuizen´ en een wethouder inleveren.
GroenLinks liet samen met de PvdA toen al doorschemeren dat een coalitie zonder VVD wellicht te prefereren was.
Bepaalt gemeenteraad transfersommen?
De voetbalclub Omniworld is zelfs eigendom van de gemeente Almere. Het mag een wonder heten dat er in de gemeenteraad nog geen discussies zijn geweest of een bepaalde voetballer wel of niet van een andere club zal worden overgenomen tegen een bepaalde transfersom.
Of Omniworld ooit in de eredivisie een plaatsje zal weten te veroveren en daarmee de zo fel begeerde ´licentie betaald voetbal´ van de KNVB zal binnenslepen, is nog slechts een sprookje waar alleen Smeeman nog in schijnt te geloven.
| | |  | | | Smeeman sluit risico´s uit | |
Alle risico´s uitsluiten
Het business-plan van de N.V. Omniworld dat onlangs het licht zag, en dus gefiatteerd door commissaris Henk Smeeman (VVD), belooft weinig goeds voor de uitgangspunten die de raad in april van dit jaar stelde aan Smeeman (VVD) om voorzichtig verder te gaan met ´zijn´ project.
Smeeman kreeg als opdracht om de risico´s voor de gemeente zo goed als uit te sluiten.
| | |  | | | Wethouder Smeeman (VVD) | |
Voetballen met parkeergeld
De idiote situatie die zich nu voordoet is dat Smeeman als gemeentebestuurder aan zichzelf (via de omweg van zijn commissiariaat bij de N.V) en de raad het voorstel doet om betaald parkeren in te voeren in Almere-Poort omdat anders de zekerheid dat de gemeente zijn eigen investeringen grotendeels terugverdient (12 Miljoen tot op heden) anders op losse schroeven komt te staan. M.a.w.: de bezoeker, de burgers van Almere worden opgezadeld met de kosten, die door de grote zieners in de politieke onderneming niet voorzien zijn. Hier mag gerust gesproken worden van een 1-2-tje tussen de N.V. en het college van B&W i.c. Smeeman (VVD).
Prognoses nu al alarmerend
Daarbij komt dat het hele businessplan nogal ´alarmerend´ genoemd mag worden. Zonder enige terughoudendheid wordt toegegeven dat evenementen in het stadion (bijvoorbeeld optredens van artiesten) verlies zullen opleveren. Het binnenhalen van een licentie betaald voetbal is bijna onmogelijk (geworden) en daarmee zullen opbrengsten uit recettes zo goed als zeker niet kostendekkend zijn.
 Wie wil het verlies delen?
De investeerder die in zo´n krakkemikkig concept wil stappen zal niet gevonden worden, wat Smeeman de gemeenteraad nog op de mouw wil spelden, voorspiegelen of met intentie-verklaringen wil voorhouden, ten spijt.
De gemeenteraad zal er nu over moeten beslissen en geen genoegen dienen te nemen met verder uitstel, wil ze nog enige geloofwaardigheid behouden.................
Uitstel collegebesluit
Het college van B&W is de afgelopen dagen bijna constant in vergadering bijeen geweest. Met maar één punt op de agenda:
de N.V. Omniworld.
Het laatste nieuws is dat de gemeente Almere opnieuw om de tafel wil met Omniworld. Waarover? Joost mag het weten.
Duidelijk is dat het businessplan aan alle kanten rammelt.
De gemeenteraad is geen knip voor de neus waard als ze verder uitstel - op doorzichtige gronden- duldt.
Er zal nu een keuze gemaakt moeten worden: Of de boel wordt afgeblazen en Almere neemt zijn verlies of.....Almere stort zich in een avontuur waarvan de financiële consequenties nog een aantal generaties zal doorwerken.
Positie Smeeman: opstappen lijkt enige correcte keus
Smeeman zal zijn positie niet kunnen redden met de poging om een beslissing over Omniworld over de verkiezingen ´heen te tillen´.
Als hij nu niet opstapt zal er een potje stratego gespeeld worden. De uitkomst zou kunnen zijn dat Smeeman blijft zitten, maar als nummer 1 op de lijst voor de VVD de positie van zijn partij zo ondergraaft dat, na de verkiezingen zou kunnen blijken, dat wat nu voor de hand ligt (zijn heengaan) dan voor zijn hele partij geldt.
Eigendom dumpen
| | |  | | | Scala Milaan | |
Aandelen verkopen, zoals Smeeman wil om de Europese aanbestedings-regels te omzeilen zal geen soelaas bieden. De voorstellen daartoe die Smeeman nu binnenskamers doet om de gemeente zodoende voor minder dan 50% eigenaar van de N.V. te maken zullen de goedkeuring van ´Europa´ ook niet kunnen krijgen. De jurisprudentie inzake de Scala in Milaan zal ook in dat geval de gemeente Almere blijven aanwijzen als opdrachtgever/initiator van Omniworld en dus....... zal Ballast Nedam komen met die schadeclaim.
Coalitie vertoont scheuren
GroenLinks is de eerste baksteen die zich, weliswaar voorzichtig en met mitsen en maren, uit het cement van de coalitie van VVD,PvdA en GroenLinks (en sinds kort ook het CDA) loswrikt.
Voor Ruud Pet (Groen Links) zijn de risico´s te groot geworden en de overval van de N.V. Omniworld (lees "Smeeman") om het lot van Omniworld, die dat als eis stelt, te verbinden aan betaald parkeren in Almere Poort, is bij hem in ieder geval in het verkeerde pulletje gevallen. De strafschop die Pet op het punt staat te nemen kan grote gevolgen hebben. Het zou een zegen zijn voor de Almeerse burger.
Maar of Pet een goede strafschopnemer is? Dat valt nog te betwijfelen.
1. De domino-theorie stelt dat als er één steen omvalt de andere zullen volgen. De steen van GroenLinks kan een zetje geven aan de steen van de PvdA. De laatste is altijd met flinke slagen om de arm altijd al redelijk ´kritisch´ geweest over Omniworld.
2. Als de PvdA mee ´omvalt´ komt de vraag voor de VVD aan de orde of zij hun eigen wethouder (en zijn eigen wijze van opereren in het geheel) zullen blijven steunen. Gezien de zwakke positie die de VVD op dit moment inneemt in de gemeenteraad is te verwachten dat de VVD zijn eigen wethouder koste wat kost niet zal laten vallen. De kans is immers in dat geval groot dat Halbesma (door het leven gaand als aangeschoten wild) ook mee ´omvalt´.
| | |  | | | Affaire Velsink | |
3. In het geval onder 2. is de kans groot dat GroenLinks en de PvdA wederom hun kans schoon zien om afscheid te nemen van de VVD en de ´Nacht van Van Hoogenhuizen´ een vervolg geven in de ´Nacht van Smeeman´. Smeeman gaat onder het juk door en stapt op. Een gelegenheidscoalitie sleept Almere naar de verkiezingen in het voorjaar van 2002. De VVD blijft roepen dat zij niet gebroken hebben, maar de VVD heeft al zoveel onheil over zichzelf afgeroepen (Van Hoogenhuizen, Halbesma en zijn brief en onlangs nog de affaire met het zeer omstreden kandidaats-raadslid Velsink, die er niet tegenop zag om andere partijen via dreigmails te chanteren), dat bij de gemiddelde kiezer alleen een schamper lachje op het gelaat getoverd zal worden.
Afstel geen uitstel
Smeeman en Halbesma staan nu nr. 1 en 2 op de lijst van de VVD en welk scenario dan ook, biedt goede politieke strategische kansen voor de partij van Ruud Pet (Groen Links) en Arie Willem Bijl (PvdA), die met genoegen zullen zien hoe de VVD met 2 van haar kopstukken als totaal uitgewoonde en uitgevoetbalde VVD-elftal de verkiezingen in zal gaan. Zelfs......zelfs als Groen Links en PvdA toestaan dat er ´ongebroken´ uitgezeten wordt tot aan de verkiezingen, dan is de kans groot dat het uitstel niet tot afstel zal leiden. De VVD zal dan grote kans lopen buiten een nieuwe coalitie gehouden te worden.
 Leefbaar
Hoe dan ook..... van Omniworld zal afscheid genomen moeten worden. Het kan niet anders. Groen Links en ook de PvdA zullen hun vingers in een volgende coalitie niet willen branden aan dit avontuur en zeker niet met de hete adem van Leefbaar Almere in hun nek.
| | |  | | | Cees van Bemmel | |
Ontbemmelen
Een hete adem overigens die, als het scenario onder 3. werkelijkheid wordt om, zoals Leefbaar Almere het zo mooi op haar website laat weten, mogelijkheden biedt om Almere te ´Ontbemmelen´. Want de invloed van Cees van Bemmel (ex-vvd-wethouder die overstapte naar bouwer Van Wijnen) is alom nog aanwezig. In geheel de Provincie en zeker in Almere.
Schot voor open doel
Van Bemmel, die nog steeds, óók binnen de VVD-Almere aan veel touwtjes trekt, kan veel van zijn invloed ontnomen worden indien Groen Links en PvdA, met behulp van wat voorzetten van Leefbaar Almere, na 6 maart 2002, de VVD naar de kleedkamer verwijzen.
Het wordt nog spannend de komende weken in Almere en wij houden u, vanzelfsprekend, op de hoogte.
Tekst: Ruud van den Bosch
foto´s: Henk Lammers, gemeente Almere, scala Milaan.
Montages en animated GIF: Rob Franken
|
|
